Nhằm giúp các em dễ dàng hệ thống hóa kiến thức và nội dung các tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 7 học kì 1, chúng tôi biên soạn bài Tổng kết Ngữ văn lớp 7 và Sơ đồ tư duy học kì 1. Nhớ hay nhất với đầy đủ nội dung như tìm hiểu chung về tác phẩm, tác giả, bố cục, dàn ý phân tích, bài văn mẫu phân tích,….
Sơ đồ tư duy bài Cổng trường mở ra
Đọc hiểu bài Cổng trường mở ra
I. Tác giả
– Nguyễn Trãi (1380-1442), hiệu Ức Trai, con Nguyễn Phi Khanh.
– Quê quán: quê gốc ở thôn Chi Ngại, xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương; rồi đến làng Nhị Khê, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).
– Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò to lớn bên cạnh Lê Lợi. Nguyễn Trãi đã trở thành một nhân vật lịch sử kiệt xuất, tài hoa hiếm có. Nhưng cuối cùng ông bị giết oan uổng và bi thảm vào năm 1442 và mãi đến năm 1464 mới được vua Lê Thánh Tông rửa oan.
– Ông đã để lại cho đời một sự nghiệp văn chương đồ sộ và phong phú, trong đó có “Bình Ngô Đại Cáo”, “Ức Trai Thi Tập”, “Quốc Âm Thi Tập”, “Quân Trung Từ Mạnh Tập”.
– Ông là người Việt Nam đầu tiên được UNESCO công nhận là Danh nhân Văn hóa Thế giới (1980).
II. Nghiên cứu chung về tác phẩm
1. Thể loại: Thơ lục bát (bản dịch)
2. Hoàn cảnh sáng tác
Bài ca Côn Sơn rất có thể được sáng tác trong thời gian Người bị áp bức và phải chịu án đày ra Côn Sơn.
3. Giá trị nội dung
Với hình tượng nhân vật “ta” giữa khung cảnh Côn Sơn thơ mộng, hấp dẫn, bài thơ cho thấy sự hòa hợp trọn vẹn giữa con người và thiên nhiên, bắt nguồn từ nhân cách và hồn thơ cao cả của Nguyễn Trãi. .
4. Giá trị nghệ thuật
Sử dụng đại từ nhân xưng “tôi”.
– Đan xen những chi tiết, câu thơ tả cảnh, tả người.
– Sử dụng các biện pháp tu từ: so sánh, điệp ngữ.
– Giọng nhẹ nhàng, êm ái.
– Bản dịch theo thể thơ lục bát, ngôn ngữ trong sáng, sinh động, hấp dẫn.
III. Lập dàn ý để phân tích tác phẩm
1. Thắng cảnh Côn Sơn
– Tranh ảnh miêu tả thiên nhiên Côn Sơn:
+ Tiếng suối: Tiếng suối trong như tiếng đàn cầm.
+ Rêu khô.
+ Thông mọc như nêm: thông mọc dày đặc.
+ Cây trúc bóng mát: Cây tre rậm rạp, bóng mát, dày tạo bóng mát khi trời nắng.
+ Nghệ thuật: so sánh, sử dụng từ ghép, tính từ, động từ.
→ Khung cảnh thiên nhiên Côn Sơn trong lành, hoang sơ, yên tĩnh, khoáng đạt, thơ mộng mà gần gũi.
– Tác giả là người yêu, hiểu và trân trọng những giá trị của thiên nhiên.
2. Con người giữa thiên nhiên Côn Sơn
– Sử dụng cách nói ám chỉ, đại từ nhân xưng “ta” để nhấn mạnh sự có mặt của “ta” trong toàn bộ cảnh đẹp Côn Sơn.
– Sử dụng nhiều động từ: tôi nghe, tôi ngồi, tôi nằm, tôi ngâm…
→ Làm nổi bật sự hiện diện của con người trước thiên nhiên khoáng đạt, rộng mở gợi tư thế ung dung, ung dung của con người trước thiên nhiên.
→ Tâm hồn nhà thơ thanh cao, trong sáng, yêu thiên nhiên và hòa nhập với thiên nhiên.
Sơ đồ tư duy bài Mẹ em
Đọc hiểu bài Mẹ tôi
I. Tác giả
– Estmondo de Amixi: (1846-1908), quê quán ở Oneglia, vùng Liguria ven biển Tây Bắc nước Ý.
– Ông là nhà hoạt động xã hội, nhà văn hóa, nhà văn lỗi lạc người Ý.
– Công việc chính:
+ Truyện: Đời chiến sĩ (1868), Những tấm lòng cao cả (1886), Trên biển (1889), Chuyện người thầy (1890)…
+ Du lịch: Tây Ban Nha (1873), Hà Lan (1874), Maroc (1875)…
+ Phê bình văn học: Chân dung nhà văn (1881)
+ Chính luận chính trị – xã hội: Nội chiến, Những vấn đề xã hội
– Đặc điểm sáng tác: Độc lập, thống nhất của Tổ quốc, hạnh phúc và tình yêu thương của con người là lý tưởng và cảm hứng văn chương của Người, được kết tinh thành chủ nghĩa nhân văn sáng ngời.
II. Nghiên cứu chung về tác phẩm
1. Thể loại: Văn án nhật dụng
2. Nguồn gốc
Văn bản “Mẹ tôi” được trích từ tập “Những tấm lòng cao cả” (1886).
3. Tóm tắt
Enrico đã vô tình nói lời vô lễ với mẹ mình. Bố biết chuyện nên đã viết thư cho Enrico với những lời vừa thương vừa giận. Trong thư, bố cậu kể về tình yêu và sự hy sinh to lớn mà mẹ cậu đã dành cho Enrico. Trước cách cư xử tế nhị, khéo léo nhưng cũng rất cương quyết, thô bạo của bố, Enricho cảm thấy rất ân hận.
4. Bố cục: 2 phần
– Phần 1: (Từ đầu đến… vô cùng xúc động): Lời tự sự của người con khi nhận được thư của bố.
– Phần 2: (Còn lại): Tình cảm, thái độ của người cha trước lỗi lầm của con và lời nhắc nhở về tình mẫu tử.
5. Giá trị nội dung
– Người mẹ luôn có một vai trò to lớn và quan trọng trong gia đình và đặc biệt là đối với những người con.
– Yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng, quý giá nhất đối với mỗi người. “Hãy nhớ rằng tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất. Thật xấu hổ và xấu hổ cho bất cứ ai chà đạp lên tình yêu đó.”
6. Giá trị nghệ thuật
– Tạo tình tiết của truyện: En-ri-cô có lỗi với mẹ.
– Lồng vào câu chuyện một bức thư với nhiều chi tiết miêu tả sự tận tụy, giàu đức hi sinh quên mình, hết lòng vì con.
III. phác thảo phân tích
1. Hoàn cảnh người bố viết thư cho Enrico
– Enrico đã vô tình thốt ra lời khiếm nhã với mẹ khi cô giáo đến nhà.
– Để giúp bạn suy nghĩ thấu đáo, nhận ra và sửa chữa những sai lầm của mình, tôi đã viết thư cho Enrico.
– Thái độ của Enrico khi nhận được thư của bố: rất xúc động.
2. Tình cảm, thái độ của người cha trước lỗi lầm của con và lời nhắc nhở về tình mẫu tử
Thái độ của bố:
+ Sự xấc xược của anh như nhát dao đâm vào tim tôi!
Bố không kìm được cơn giận.
+ Con có xúc phạm mẹ không?
– Nghệ thuật: diễn đạt bằng nhiều kiểu câu: cảm thán, nghi vấn, khẳng định; Sử dụng phép so sánh giàu hình ảnh làm cho lời văn linh hoạt, sinh động, giàu hình ảnh.
→ Tôi đau đớn, tức giận và thất vọng về lỗi lầm của con trai mình.
– Hồi tưởng về mẹ:
+ Mẹ thức trắng đêm, quằn quại khóc nức nở vì sợ mất con…
Mẹ sẵn sàng bỏ một năm hạnh phúc để tránh một giờ đau đớn.
+ Người mẹ đi ăn xin nuôi con sẵn sàng hy sinh tính mạng để cứu sống đứa con!
– Hình ảnh người mẹ hiện lên qua lời kể của người cha một cách khách quan, chân thực. Một người mẹ giàu đức hi sinh với một tình yêu thương con bao la, cao cả.
– Thông điệp:
+ Hãy suy nghĩ kỹ về điều này, Enricho: …ngày buồn nhất sẽ là ngày tôi mất mẹ.
+ Khi con lớn lên, nhớ lại những lần con làm mẹ buồn, lương tâm con không phút nào yên, tâm hồn con day dứt.
+ Người cha đã phân tích, giải thích để En-ri-cô hiểu ra lỗi lầm của mình.
Mẹ có một ý nghĩa lớn trong cuộc sống.
→ Tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất, chà đạp lên tình cảm đó thật đáng xấu hổ, nhục nhã.
– Yêu cầu của bố Enrico:
+ Con tuyệt đối không được nói lời cay nghiệt với mẹ.
+ Con phải xin lỗi mẹ.
+ Yêu cầu mẹ hôn bạn.
+ Nghệ thuật: Giọng điệu linh hoạt (cứng rắn mà mềm mỏng, răn đe mà răn đe); Sử dụng câu thuyết phục.
+ Yêu cầu kiên quyết, rõ ràng, dứt khoát như mệnh lệnh.
Con là niềm hy vọng của cuộc đời cha.
+ Thà cha không có con còn hơn thấy con phản mẹ.
→ Bố của Enrico có tình cảm yêu ghét rõ ràng và rất nghiêm khắc.
……………..
……………..
……………..
Các bài giải bài tập lớp 7 sách mới có:
Giải bài tập lớp 7 theo sách mới môn học
