Cảm nghĩ về ca Huế hay nhất trên sông Hương
Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về bài hát Huế trên sông Hương của Hà Anh Minh.
Bài giảng: Ca Huế trên sông Hương – Cô Trường San (GV )
Huế từ lâu đã được ví như nàng thơ của đất Việt bởi lối sống và nét văn hóa độc đáo không lẫn vào đâu được. Nhắc đến Huế, ngoài hình ảnh những thiếu nữ thướt tha với tà áo dài, người ta còn nghĩ đến những hoạt động nghệ thuật độc đáo gắn liền với dòng sông Hương thơ mộng. Trong cuốn tự truyện của mình, tác giả Hà Anh Minh đã giới thiệu một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống ở cố đô Huế, đó là ca Huế trên sông Hương. Bài viết giới thiệu nguồn gốc ca Huế và tả cảnh nghe ca Huế trong một đêm trăng. Qua đó, tác giả ca ngợi vẻ đẹp tinh thần nồng nàn đặc trưng của con người xứ Huế.
Không biết từ bao giờ “Huế nổi tiếng với những câu hò, câu hò câu sông, câu hát câu hò, câu cày cấy, câu hò trồng cây, câu hò chăn tằm. Mỗi bài ca Huế dù ngắn hay dài đều được chuyển tải ít nhất một tình cảm trọn vẹn. Từ ngữ địa phương được sử dụng thông thạo, phổ biến, nhất là trong giao lưu trí tuệ, ngôn ngữ được diễn đạt rất tài hoa, phong phú.” Cũng như người dân vùng duyên hải miền Trung, người Huế cũng lấy nghệ thuật làm nguồn vui, động lực để xua đi những nhọc nhằn của lao động. Đây đã trở thành một nét đẹp riêng không chỉ ở Huế mà còn ở nhiều vùng đất khác. Tuy nhiên, múa ở Huế vẫn có những nét độc đáo riêng không thể trộn lẫn.
Ca Huế đa dạng và phong phú đến mức khó có thể nhớ hết tên các làn điệu. Mỗi làn điệu đều có một vẻ đẹp rất riêng: hát đối, hát kèn đồng, hát của người buồn,…hò lô, hò ô gạo xay, hò bạn bè gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh,… làn điệu trữ tình. như Lý con sáo, Lý hồi xuân, Lữ nội nam.” Bằng sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa miêu tả và biểu cảm, tác giả đã giới thiệu hàng loạt những bài ca dao, hò vè tiêu biểu của dân ca xứ Huế. Dân ca ví như một thứ tình cảm khó diễn tả thành lời, ẩn sâu trong đó là những nỗi niềm thầm kín của người dân nơi đây. Lắng nghe những giai điệu tha thiết ấy, ta có thể hình dung ra một bức tranh cuộc sống thường ngày. của một vùng đất thanh bình với những con người mang bao điều trăn trở về khát vọng sống.
Nét độc đáo của ca Huế là sự kết hợp hài hòa giữa nhã nhạc cung đình sang trọng, nhã nhặn với âm nhạc dân gian hồn nhiên, dân gian, trữ tình. Cũng như dân ca các vùng miền khác, dân ca Huế được các tác giả dân gian sáng tác để phục vụ đời sống sinh hoạt. Vì vậy, những làn điệu này thường rất đơn giản và phổ biến. Tuy nhiên, điểm khác biệt của ca Huế là vinh dự trở thành nhã nhạc cung đình. Triều đình nhà Nguyễn chọn Huế làm kinh đô và chọn dân ca nơi đây trở thành nhã nhạc cung đình. Lần đầu tiên chúng ta được xem một làn điệu dân ca do các nghệ sĩ chuyên nghiệp thể hiện. Nhạc cụ, tác phong, trang phục khi biểu diễn ca Huế được tác giả miêu tả khá tỉ mỉ: “Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tỳ bà, đàn nhị, đàn tranh, ngoài ra còn có đàn nguyệt, sáo và đôi sinh ra để bắt nhịp, người hát còn rất trẻ, nam mặc áo dài, quần thụng, đôi khăn xếp, nữ mặc áo dài, khăn xếp duyên dáng. Sự giản dị trong nội dung kết hợp với sự trang trọng trong hình thức biểu diễn đã làm nên ca Huế vừa giản dị vừa thanh lịch như chính con người nơi đây.
Sau khi giới thiệu qua loạt ca Huế, Hà Anh Minh đi sâu miêu tả ca Huế trên sông Hương.
Ca Huế được giới thiệu trong một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp: “Trăng lên Gió hiu hiu. Sông trăng gợn sóng. Con thuyền lênh đênh.” Dường như đâu đâu trên mảnh đất xứ Huế thơ mộng này, mọi thứ cũng thật nhẹ nhàng và êm đềm. Dòng sông Hương hùng vĩ chảy từ dãy Trường Sơn khi đến Huế, chẳng hiểu sao lại uốn lượn dịu dàng như một cô thiếu nữ. Ánh trăng vàng cũng trôi theo dòng sông, cảnh đẹp như mơ rất thích hợp cho tâm hồn thưởng thức một món ăn nghệ thuật có giá trị, khiến người nghe “tâm trạng chờ đợi”. Ca Huế được biểu diễn trên thuyền rồng, nhẹ nhàng lướt đi giữa dòng sông Hương trong đêm trăng thanh gió mát. Người hát thì hát rất hay, người thưởng thức thì sành sỏi. Không gian diễn xướng trang trọng và dân dã, từ con người đến khung cảnh xung quanh.
Những âm thanh độc đáo ấy xuất hiện đánh thức cả không gian thiên nhiên và con người: “Không gian tĩnh mịch bỗng bừng lên tiếng đàn, bởi bốn nhạc phẩm Tiếng nước chảy, Tiếng kim tiền,… mở đầu đêm ca Huế”. Nhạc sĩ dùng ngón đàn trau chuốt… Tiếng đàn khi khoan, nhặt tạo nên nhịp điệu xao xuyến tận đáy tâm hồn.” Tác giả vừa miêu tả, vừa cảm nhận những làn điệu dân ca ấy, ríu rít bằng những ca từ ý nghĩa lay động lòng người .
Hà Anh Minh cũng lý giải cái hay của những làn điệu dân ca này là bởi: “Ca Huế hình thành từ dân ca và nhã nhạc cung đình, loại nhạc tao nhã, trang trọng nên mang tinh thần thính phòng. Đây là sự lý giải thuyết phục và rõ ràng cho sự giản dị và tính chất tao nhã của loại nhạc này.
Kết thúc tác phẩm, tác giả đưa ta trở về với “điệu Nam Bộ nghe buồn man mác, thê lương…”. Đêm là lúc cảm xúc của con người lắng đọng nhất, những âm thanh giản dị mà trầm lắng khiến người nghe xao xuyến khó tả, quên cả không gian và thời gian. Và lúc này, người nghe mới cảm nhận được cái đằm thắm, sâu lắng nhất của những làn điệu dân ca của vùng đất này.
Ca Huế cao quý, lịch sự, nhã nhặn, đoan trang, yểu điệu như những cô gái Huế. Vì vậy, nghe ca Huế thực sự là một thú chơi tao nhã, thể hiện sự am hiểu và thưởng thức của người nghe. Đây là một hình thức sinh hoạt âm nhạc mang nét đặc trưng của đất nước, chúng ta cần giữ gìn và phát huy những nét đẹp đó để những nét đẹp ấy mãi trường tồn với đất nước.
Xem thêm các bài văn mẫu về tự sự, lập luận, suy nghĩ, cảm nghĩ lớp 7:
Các bài giải bài tập lớp 7 sách mới có:
Giải bài tập lớp 7 theo sách mới môn học
